Struganie

Struganie to obróbka skrawaniem polegająca na wiórowym usuwaniu materiału przez jednoostrzowe narzędzie wykonujące ruch prostoliniowy przerywany. Metoda strugania jest jednym z najstarszych sposobów obrabiania. Ruch narzędzia i przedmiot obrabiany znajdują się na jednej linii, dlatego proces ten dopasowany jest do obróbki płaskich powierzchni.

Struganie stosuje się także do wykonywania otworów, krzywek, uzębienia kół zębatych oraz do obróbki zgrubnej powierzchni płaskich i kształtowych. W stolarstwie i ciesielstwie stosuje się również obróbkę narzędziem ręcznym zwanym strugiem.

Metoda strugania stosowana jest w produkcji jednostkowej i małoseryjnej. W produkcji seryjnej ze względu na niskie prędkości skrawania zastosowanie metody jest ograniczone. Występowanie suwu powrotnego przy struganiu jest przyczyną stosunkowo małej wydajności tej metody. Dlatego w produkcji wielkoseryjnej i masowej ta obróbka metali zastępowana jest innymi, bardziej wydajnymi sposobami np. frezowanie.

Struganie - rodzaje

Mając na uwadze ruch narzędzia i przedmiotu obrabianego, wyróżnia się kilka rodzajów tego typu obróbki: struganie poprzeczne, struganie wzdłużne i struganie pionowe. Ze względu na dokładność obróbki rozróżnia się inne rodzaje strugania: struganie i dłutowanie zgrubne, średnio dokładne, dokładne i bardzo dokładne. Na strugarkach wzdłużnych uzyskuje się na ogół większą dokładność obróbki niż przystruganiu poprzecznym lub pionowym (dłutowanie).

Struganie poprzeczne

Przy struganiu poprzecznym narzędzie wykonuje ruch roboczy prostopadle do skokowo poruszającego się przedmiotu obrabianego. Obróbka wykonywana jest na strugarkach poprzecznych. Przy struganiu poprzecznym ruch główny wykonuje narzędzie, a stół strugarki wraz z przedmiotem obrabianym wykonuje posuw w kierunku prostopadłym do kierunku ruchu noża. Struganie poprzeczne dotyczy obróbki przedmiotów krótkich. Struganie poprzeczne to metoda często stosowana do obróbki płaskich powierzchni, gdzie podczas strugania wymagana jest wysoka precyzja i gładkość obrabianej powierzchni. Struganie poprzeczne jest wykorzystywane głównie w obróbce metali, ale także w drewnie i innych materiałach.

Struganie wzdłużne

Przy struganiu wzdłużnym ruch roboczy główny wykonuje przedmiot obrabiany, a ruch posuwowy, prostopadły do kierunku ruchu głównego – narzędzie. Struganie wzdłużne jest stosowane w przypadku obróbki długich przedmiotów lub kilku przedmiotów mocowanych szeregowo na stole. Przeprowadzane na strugarkach wzdłużnych. Ta metoda strugania jest przeprowadzane na strugarkach wzdłużnych. Przy struganiu poprzecznym uzyskuje się większą dokładność obróbki niż na strugarkach poprzecznych i pionowych.

Struganie pionowe

Struganie pionowe (dłutowanie) to obróbka, w której detal porusza się jak w struganiu poprzecznym, a narzędzie wykonuje ruch roboczy w kierunku pionowym, wykonywane na dłutownicach. Dłutowanie służy do wykonywania rowków, kanałów, wielowypustów itp. Przy obróbce przedmiotów takich jak koła zębate czy walcowe otwory konieczny do prawidłowego pozycjonowania ruch obrotowy wykonuje przedmiot, a narzędzia skrawające wykonują ruch roboczy.

Struganie - zalety

Główna zaleta strugania to ponadprzeciętna jakość obrabianej powierzchni i możliwość dotarcia do najtrudniejszych miejsc obrabianego przedmiotu. Operacja pozwala na wykonywanie kanałów, rowków teowych i innych wewnętrznych i zewnętrznych powierzchni kształtowych. Struganie lepiej niż frezowanie radzi sobie z materiałami przerywanymi, segmentowymi i pozwala na obróbkę skrawaniem długiego przedmiotu obrabianego. Obróbka strugania wyrównuje powierzchnię i daje dużą elastyczność pod względem kształtowania wymiarów produktu. Ogromny plus tej techniki to mała chropowatość, najczęściej nie jest konieczne szlifowanie metali. Poza tym obrabiarki strugające to dość elastyczne mechanizmy, które łatwo dopasować do wielu odmian procesu produkcyjnego.

Proces strugania

Obróbka struganie prowadzona jest narzędziami, których geometria przypomina nóż tokarski. W nożach strugarskich kąt pochylenia głównej krawędzi ostrza jest zawsze ujemny dla uniknięcia uderzenia wierzchołkiem ostrza podczas wcinania się w materiał skrawany.

Praca noży strugarskich i dłutowniczych, ze względu na przerywany charakter skrawania, jest cięższa od pracy noży tokarskich. Każdorazowy ruch narzędzia wcinający się w materiał sprawia, że ostrze noża jest obciążone dynamicznie, co wpływa ujemnie na jego trwałość.

Głębokości skrawania i posuwy przy struganiu przyjmuje się podobnie jak przy toczeniu zgrubnym i średnio dokładnym. Szybkości skrawania przyjmuje się mniejsze niż przy toczeniu: przy struganiu poprzecznym średnio o 20-25%, a przy dłutowaniu – średnio o 40-50%. Przy struganiu wzdłużnym długich powierzchni skrawania nożami ze stali szybkotnących można prędkości przyjmować podobne jak przy toczeniu.

Struganie metali

Technologia ta pozwala na obrabianie metali o różnej twardości: stali konstrukcyjnej, stali nierdzewnej, stali kwasoodpornej, aluminium, miedzi, mosiądzu, miedzi, brązu, tytanu, stopów niklu, żeliwa, staliwa, a także tworzyw sztucznych i wielu innych materiałów.

Do stali o małej zawartości węgla stosuje się szybkość skrawania 7 - 50 m/min, a do stali o większej zawartości węgla — do 35 m/min. Najczęściej podczas skrawania stosuje się ruch posuwowy nieprzekraczające 2 mm na jeden skok, a głębokość skrawania 1 - 10 mm z wyjątkiem materiałów miękkich i plastycznych, dla których należy przyjmować głębokość skrawania do 20 mm.

Struganie - maszyny

Struganie na strugarkach

Strugarki do metalu stosowane są zazwyczaj do obróbki płaszczyzn. Głównym narzędziem obróbczym strugarek są noże strugarskie.

Wyróżniamy strugarki ogólnego przeznaczenia: 

• poprzeczne - przeznaczone do obrabiania części o niedużych wymiarach. 

• wzdłużne - przeznaczone do obróbki dużych płaszczyzn. 

• pionowe - przeznaczone do obróbki rowków oraz otworów kształtowych w produkcji prototypowej i niskoseryjnej.

Stosowane są również strugarki specjalizowane: do kół zębatych (Gleasona, Sunderlanda), do obróbki krawędzi blach, kopiarki itp.

Struganie ręczne

Struganie wykorzystuje się także przy obróbce drewna, gdzie przedmiot obrabiany łatwo poddaje się procesowi i możliwe jest struganie ręczne lub elektronarzędziami.

Narzędzia te to głównie zautomatyzowane strugi, które znacznie przyspieszyły i doprecyzowały całą obróbkę w stosunku do narzędzi ręcznych. Narzędzia automatyczne są w stanie samodzielnie regulować noże. Delikatne i precyzyjne struganie wykonuje się jednak nadal ręcznie, stosując lekkie narzędzia.

W ręcznym struganiu narzędzie pozwala uzyskać dużą precyzję pracy, jednak wydajność jest niewspółmiernie mniejsza, aniżeli w automatycznych strugarkach. Strug zautomatyzowany jest jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi w przemyśle. To urządzenie zdolne jest do samodzielnego regulowania ustawienia ostrza, co eliminuje potrzebę ręcznego dostosowywania. 

Usługa strugania metali

MetalTop.pl udostępnia bazę danych firm wykonujących obróbkę strugania metali. Oferty firm można wyszukiwać wg: parametrów technicznych, lokalizacji i terminu wykonania usługi. Zapraszamy stałych jak i nowych klientów, wyszukiwanie usługodawców jest darmowa.