Wykrawanie
Wykrawanie to proces obróbki polegający na wycinaniu w materiale, którym najczęściej jest blacha lub profil określonego kształtu. Proces ten wykonuje się w stali, aluminium oraz innych metalach. Do jego przeprowadzenia konieczne są odpowiednie narzędzia, składające się ze stempli i matryc o odpowiednim kształcie.
Przebieg wykrawania
Wykrawanie metalu działa w następujący sposób: blacha jest umieszczana pomiędzy stemplem a matrycą. Stempel przesuwa się w dół i zagłębia w matrycy, rozcinając blachę. Po otwarciu narzędzie przesuwa się do kolejnego położenia, gdzie cykl powtarza się. Pojedyncze ruchy mogą następować po sobie bardzo szybko, dzięki czemu można wycinać skomplikowane otwory w arkuszu blachy. Kontury zewnętrzne detali również można obrabiać za pomocą wykrawarek, wyposażonych w odpowiednie narzędzia.
Narzędzia (wykrojniki) występują w wielu różnych kształtach, dodatkowo używane narzędzia można ze sobą łączyć, stosując jedne po drugich, by nadać elementom obrabianym określone kształty. Stempli i matryc można używać także pod zmiennym kątem (na niektórych maszynach) co zwiększa ich możliwości. Wykrojniki do wykrawania blachy produkuje się ze stali narzędziowej lub nierdzewnej z dodatkową powłoką.
Wykrawarki – maszyny do wykrawania
Ważną rolę w wykrawaniu pełnią również specjalistyczne maszyny nazywane wykrawarkami. Wywierają one poprzez narzędzie nacisk na blachę znajdującą się na matrycy, pozwalają na dokładne pozycjonowanie narzędzia, szybki przesuw i wiele cykli cięcia na sekundę.
Należy dodać że do takich maszyn niezbędne jest odpowiednie oprogramowanie. Głównie dzięki niemu można uzyskać odpowiednie wymiary blachy oraz pożądane kształty. Najczęściej wykrawanie blach jest procesem bardzo dokładnym. Dlatego niezbędne są precyzyjne maszyny, narzędzia, wykrojniki oraz adekwatne dla nich oprogramowanie.
Zwykle wykrawarki są w stanie obrabiać blachy o grubości od 0,5 do 8 mm. Siłę wykrawania podawaną w tonach oblicza się poprzez pomnożenie grubości blachy (w mm), zewnętrznego obwodu stempla (w mm) i wytrzymałości na ścinanie materiału (w kg na mm kwadratowy), a następnie podzielenie tej wartości przez 1000.
Możliwości wykrawarek
Za pomocą nowoczesnych wykrawarek wykonuje się wycinanie, rozcinanie, dziurkowanie, nadcinanie, przycinanie i okrawanie by nadać przedmiotom odpowiedni kształt i wykonać w nich otwory o różnych kształtach. Niektóre urządzenia umożliwiają także wykonanie obróbki plastycznej i innych jak: formowanie, pogłębianie, znakowanie, wyginanie, obciąganie, tłoczenie lub wytłaczanie rolkami.
Nowoczesne wykrawarki CNC mogą być wyposażone nawet w kilkadziesiąt różnych narzędzi, co znacząco zwiększa ich możliwości i zmniejsza potrzebę przezbrajania maszyny. Sterowanie numeryczne ma zastosowanie zarówno w produkcji jednostkowej i seryjnej.
Wykrawanie blach
Wykrawanie blach jest obróbką, która pozwala dostosować kształt blachy do danej sytuacji. Wykrawane blachy stosuje się jako elementy konstrukcyjne maszyn, części do mebli, osłony podzespołów w maszynach i urządzeniach, czy elementy karoserii samochodów.
Wykrawanie blach ma znaczenie tam, gdzie wytwarzane są elementy z blachy różnej grubości, o precyzyjnych kształtach, z otworami i wycięciami. Jest stosowane w przypadku blach zwykłych, stalowych, stalowych z powłoką galwaniczną, aluminiowych, nierdzewnych, kwasoodpornych lub blach z innych metali.
Wykrawanie profili
Wykrawanie profili pozwala na wycinanie w różnych profilach (otwartych, zamkniętych) otworów o standardowych lub skomplikowanych kształtach, bez wprowadzania deformacji materiału. Wykonywane na dedykowanych wykrawarkach, dostosowanych do profili.
Wykrawanie naroży
Wykonywane na specjalnych wykrawarkach do wycinania naroży. Operacja wykonywana podczas przygotowywania: formatek do spawania, formatek do gięcia specjalnych kształtów np.: pudełek z blach, tacek, półek itp. Wykrawarki do naroży produkowane są ze stałym lub zmiennym kątem wykrawania, dodatkowo mogą być wyposażone w głowicę do wykrawania otworów.
Wykrawanie otworów
Pozwala na wybijanie otworów w blachach, płaskownikach, profilach, rurach bez wprowadzania deformacji kształtu elementów.